Παθήσεις

  • Τενοντοπάθειες και ρήξεις τενόντων
  • Διαστρέμματα και συνδεσμικές ρήξεις
  • Εξαρθρήματα και κατάγματα
  • Θλάσεις μυών
  • Επικονδυλίτιδες
  • Χονδροπάθεια επιγονατίδας
  • Μυϊκές ατροφίες
  • Εκφυλιστική οστεοαρθίτιδα γόνατος, ισχίου, ώμου
  • Πελματιαία απονευρωσίτιδα, άκανθα πτέρνας
  • Πλατυποδία
  • Πτώση μεταταρσίου

Τα ορθοπεδικά προβλήματα που μπορούν να αντιμετωπιστούν φυσικοθεραπευτικά είναι πάρα πολλά και αφορούν όλες τις αρθρώσεις του σώματος. Ενδεικτικά αναφέρονται οι πιο κοινές παθήσεις στις οποίες εφαρμόζεται ανάλογα με την περίπτωση ένας συνδυασμός φυσικών μέσων (κρυοθεραπεία, υπέρηχος, ηλεκτροθεραπεία, laser, μαγνητικά πεδία κτλ) και εξατομικευμένο προοδευτικό πρόγραμμα ασκήσεων ενδυνάμωσης, ελαστικότητας και ισορροπίας-ιδιοδεκτικότητας (πχ διατάσεις, λάστιχα, βάρη, τραμπολίνο, biofeedback). Επίσης κατόπιν αξιολόγησης μπορεί να γίνει πελματογράφημα και κατασκευή ορθωτικών πάτων αν το πρόβλημα οφείλεται σε κακή βιομηχανική των ποδιών όπως η πλατυποδία ή η κοιλοποδία. Η αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει από εβδομάδες μέχρι και μήνες ανάλογα με το μέγεθος και τη χρονιότητα του προβλήματος καθώς την συνεργασία του ασθενή, με σημαντικό παράγοντα την έγκαιρη έναρξη του φυσικοθεραπευτικού προγράμματος.

  • Αυχενικό σύνδρομο-Αυχενοβραχιόνιο σύνδρομο
  • Οσφυαλγία-Ισχιαλγία
  • Παθήσεις μεσοσπονδυλίου δίσκου (προβολή, κήλη)
  • Εκφυλιστική σπονδυλοαρθρίτιδα
  • Οστεοπόρωση
  • Σκολίωση-Κύφωση

 

Οι παθήσεις της σπονδυλικής στήλης είναι το πιο κοινό πρόβλημα για το οποίο ο ασθενής θα προσέλθει στο φυσικοθεραπευτήριο. Ειδικά όταν αναφερόμαστε στον όρο «αυχενικό σύνδρομο» ή «οσφυαλγία» η συχνότητα εμφάνισης είναι πολύ μεγάλη πλησιάζοντας το 75-80% μετά από κάποια ηλικία. Τα αίτια που μπορούν να προκαλέσουν πόνο στην μέση ή τον αυχένα είναι πάρα πολλά με συχνότερη την εκφύλιση μεσοσπονδυλίου δίσκου. Η εμφάνιση των προβλημάτων αυτών έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και εμφανίζεται και σε νεότερες ηλικίες, με πιο πιθανή αιτία την καθιστική ζωή και την πολύωρη εργασία / μελέτη μπροστά σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Τα στατικά φορτία που δημιουργούνται κυρίως στην καθιστική θέση (ειδικά όταν είναι λανθασμένη) δημιουργούν με την πάροδο των χρόνων μεγάλες μηχανικές πιέσεις και φθορές στους μεσοσπονδύλιους δίσκους με αποτέλεσμα να εμφανίζονται προβολές ή  κήλες. Όταν ο δίσκος εκφυλιστεί, το διάστημα ανάμεσα στους σπονδύλους στενεύει (στένωση μεσοσπονδύλιου διαστήματος), οι σπονδυλικές αρθρώσεις αρχίζουν και αλλοιώνονται, παράγονται οστεόφυτα και πλέον δημιουργείται η «εκφυλιστική σπονδυλοαρθροπάθεια». Σε πολλές περιπτώσεις συνυπάρχει και πίεση κάποιας νευρικής ρίζας με αποτέλεσμα να προκαλούνται συμπτώματα στα άκρα όπως μουδιάσματα, πόνος ή και μυϊκή αδυναμία.
Η φυσικοθεραπεία στις παθήσεις αυτές περιλαμβάνει φυσικοθεραπευτικά μέσα για την μείωση του πόνου, μάλαξη ή τεχνικές μυοπεριτονιακής απελευθέρωσης και θεραπεία triggerpoints, διατάσεις και ασκήσεις για βελτίωση της στάσης, καθώς και εκπαίδευση και εργονομία του ασθενή στις καθημερινές δραστηριότητες. Επίσης η μέθοδος McKenzie έχει πολύ καλά αποτελέσματα και είναι παγκοσμίως διαδεδομένη για την αντιμετώπιση των παθήσεων της σπονδυλικής στήλης κυρίως στα προβλήματα δίσκων και στα σύνδρομα στάσης.
Σε άτομα που εμφανίζουν σκολίωση ή κύφωση, είτε οφείλεται σε κακή στάση είτε είναι εκ γενετής, η φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει κυρίως με την εφαρμογή ασκήσεων ελαστικότητας και διατάσεων, αλλά και με την διόρθωση της στάσης και την εκπαίδευση του ασθενή προσπαθώντας να διορθώσει την παραμόρφωση αν είναι εφικτό και να επιβραδύνει την προοδευτική επιβάρυνση του σκελετού.
Στην περίπτωση της οστεοπόρωσης όπου έχουμε χαμηλή οστική μάζα και φθορά της αρχιτεκτονικής του οστού, είναι σημαντικό να εφαρμοστεί ένα κατάλληλο πρόγραμμα άσκησης με σκοπό να διατηρήσει τα υπάρχοντα επίπεδα οστικής μάζας και να μειώσει τον ρυθμό απώλειας της οστικής πυκνότητας, αλλά και να αποτρέψει τις πτώσεις άρα και τα πιθανά κατάγματα. Το πρόγραμμα άσκησης θα είναι εξατομικευμένο και θα έχει σαν στόχο την αύξηση της μυϊκής δύναμης και ελαστικότητας, την βελτίωση της ισορροπίας και της στάσης του σώματος (αποφυγή κύφωσης).

  • Χειρουργεία πρόσθιου χιαστού συνδέσμου, οπίσθιου χιαστού συνδέσμου, μηνίσκων, έσω – έξω πλαγίου συνδέσμου.
  • Ολικές αρθροπλαστικές γόνατος, ισχίου.
  • Σπονδυλοδεσία-δισκεκτομή.
  • Κατάγματα (οστεοσυνθέσεις).
  • Χειρουργεία ώμου: αποκατάσταση για ρήξη στροφικού πετάλου, υπακρωμιακή αποσυμπίεση, αστάθεια ώμου, βλάβη επιχειλίου χόνδρου, αρθροπλαστική ώμου κτλ.
  • Χειρουργική συρραφή διατομής τενόντων-νεύρων.

 

Η φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση μετά από ένα χειρουργείο μυοσκελετικής φύσης είναι ένα πολύ σημαντικό στάδιο στην αποθεραπεία και αποτελεί πρόκληση για τον φυσικοθεραπευτή καθώς πρέπει να προστατευθούν οι χειρουργημένες δομές  και ταυτόχρονα να επανακτήσει το μέλος την λειτουργικότητά του σε σύντομο χρονικό διάστημα. Απαιτείται πολύ καλή συνεργασία μεταξύ γιατρού, φυσικοθεραπευτή και ασθενή. Το πρόγραμμα συνίσταται στην χρήση φυσικών μέσων και τεχνικών (δινόλουτρα, υπέρηχα, ηλεκτροθεραπεία, κυκλοφορητής άκρων, kinesiotape, μάλαξη, biofeedback κτλ) ανάλογα με την περίπτωση για την μείωση του μετεγχειρητικού πόνου, οιδήματος και αιματώματος και την εφαρμογή του κατάλληλου πρωτοκόλλου άσκησης με ασκήσεις κινητοποίησης, διατάσεις, ασκήσεις ενδυνάμωσης και ιδιοδεκτικότητας. Τα προγράμματα άσκησης γίνονται υπό την παρακολούθηση του φυσικοθεραπευτή και είναι προοδευτικής φόρτισης ανάλογα με τις οδηγίες του γιατρού, το είδος του χειρουργείου και την αντίδραση της χειρουργημένης περιοχής.

Οι αθλητικές κακώσεις είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο στον χώρο της φυσικοθεραπείας και είναι συχνές τόσο σε αθλητές υψηλού επιπέδου όσο και σε άτομα που αθλούνται ερασιτεχνικά. Τα αθλήματα που έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για τραυματισμούς είναι κυρίως το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ, ωστόσο υπάρχουν και οι κακώσεις που συμβαίνουν από υπέρχρηση όπως σε αθλήματα σαν το τένις, την κολύμβηση ή την ποδηλασία. Μερικές από τις πιο συχνές αθλητικές κακώσεις αναφέρονται παρακάτω:

  • Κακώσεις μηνίσκων, χιαστών, πλαγίων συνδέσμων
  • Μυϊκές θλάσεις
  • Τραυματικά κατάγματα αλλά και κατάγματα κοπώσεως
  • Τενοντοπάθειες
  • Διαστρέμματα και εξαρθρήματα
  • Ρήξεις τενόντων
  • Χονδροπάθειες

 

Στις περιπτώσεις αυτές εφαρμόζονται διάφορα φυσικά μέσα (Tens, Laser, Biofeedback, Υπέρηχος, Δινόλουτρα, Κρυοθεραπεία κτλ), τεχνικές περίδεσης (Kinesiotaping, αθλητικό taping), τεχνικές μάλαξης και trigger points, με σημαντικότερο κομμάτι το πρόγραμμα των ασκήσεων ( αντίστασης, ελαστικότητας, ισορροπίας, ιδιοδεκτικότητας, συντονισμού, πλειομετρικές ασκήσεις κτλ) και της σταδιακής επιστροφής και επανένταξης στις αθλητικές δραστηριότητες. Επίσης στους αθλητές μετά από τραυματισμό κυρίως των κάτω άκρων συστήνεται η εκτέλεση πελματογραφήματος για την αξιολόγηση της βάδισης και των φορτίσεων στα πέλματα και αν υπάρχει διαταραχή η χρήση ορθωτικών πάτων.

  • Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο
  • Σκλήρυνση Κατά Πλάκας
  • Νόσος Parkinson
  • Κρανιοεγκεφαλικές Κακώσεις
  • Πάρεση προσωπικού νεύρου
  • Κακώσεις Νωτιαίου Μυελού
  • Παρέσεις νεύρων
  • Πολυνευροπάθειες

 

Η αποκατάσταση των νευρολογικών προβλημάτων είναι και το δυσκολότερο κομμάτι της φυσικοθεραπείας και συνήθως διαρκεί αρκετούς μήνες. Εδώ πρωταρχικό ρόλο παίζει η κινησιοθεραπεία καθώς μέσα από την άσκηση σε συνδυασμό και με χρήση biofeedback σε κάποιες περιπτώσεις θα επιτευχθεί η επανεκπαίδευση των μυών και η εκμάθηση των σωστών κινητικών προτύπων. Επιπρόσθετα στόχος του φυσικοθεραπευτικού προγράμματος είναι και η εξάσκηση του συντονισμού και της ισορροπίας καθώς και η εκπαίδευση και η προσαρμογή του νευρολογικού ασθενή στις καθημερινές λειτουργικές δραστηριότητες, αφού οι παθήσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα και σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα του ατόμου. Το ποσοστό της αποκατάστασης και το χρονικό διάστημα που αυτή θα επιτευχθεί θα εξαρτηθεί κυρίως από τη βαρύτητα της πάθησης / κάκωσης, καθώς και από την συνεργασία του ασθενή με τον φυσικοθεραπευτή.

  • Αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα
  • Ρευματοειδής αρθρίτιδα
  • Εκφυλιστική αρθροπάθεια (Οστεοαρθρίτιδα)
  • Ουρική αρθρίτιδα
  • Ρευματική Πολυμυαλγία
  • Σκληρόδερμα
  • Ψωριασική Αρθρίτιδα
  • Ινομυαλγία
  • Αντανακλαστική Συμπαθητική Δυστροφία

Οι ρευματοπάθειες είναι πολύπλοκες ασθένειες με ποικίλες κλινικές εκδηλώσεις και χαρακτηρίζονται από σταδιακή επιδείνωση των συμπτωμάτων με την πάροδο των χρόνων. Η φυσικοθεραπεία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπείας και στοχεύει κυρίως στην μείωση των  συμπτωμάτων, στην βελτίωση ή και διατήρηση του εύρους κίνησης, στην αποφυγή παραμορφώσεων αλλά και στη βελτίωση της αναπνοής καθώς πολλές ρευματοπάθειες όπως η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα επηρεάζουν και την κινητικότητα του θώρακα. Επίσης ο ασθενής και το οικογενειακό περιβάλλον εξασκείται στην εκμάθηση τρόπων εξυπηρέτησης των καθημερινών δραστηριοτήτων. Τα μέσα θεραπείας επιλέγονται κατόπιν αξιολόγησης του ασθενή ανάλογα με το στάδιο της πάθησης, τα τυχόν συνυπάρχοντα προβλήματα από το καδιαγγειακό, το αναπνευστικό σύστημα ή το δέρμα και τις απαιτήσεις της καθημερινότητας του ασθενή και περιλαμβάνουν:

  1. Κινησιοθεραπεία: υποβοηθούμενη, παθητική, ενεργητική, ασκήσεις αντίστασης, αερόβια άσκηση, διατάσεις, ασκήσεις ισορροπίας, ειδικές τεχνικές κινητοποίησης, αναπνευστικές ασκήσεις
  2. Τεχνικές μάλαξης
  3. Παραφινόλουτρα / δινόλουτρα
  4. Κρυοθεραπεία
  5. Ηλεκτροθεραπεία
  6. Μαγνητικά πεδία

 

  • Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (χρόνια βρογχίτιδα, πνευμονικό εμφύσημα)
  • Βρογχικό άσθμα
  • Περιοριστικού τύπου πνευμονοπάθεια (κυστική ίνωση, κυφοσκολίωση, αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα, νευρομυϊκές παθήσεις, πλευριτική συλλογή, πνευμοθώρακας)

 

Οι στόχοι την αναπνευστικής φυσικοθεραπείας ανάλογα με την πάθηση είναι:

  • Αύξηση εισπνευστικών όγκων
  • Μείωση αναπνευστικού έργου
  • Βελτίωση αερισμού
  • Αύξηση αντοχής
  • Απομάκρυνση εκκρίσεων από τους αεραγωγούς όταν αυτές εκκρίνονται σε μεγάλες ποσότητες και ο ασθενής αδυνατεί να τις αποβάλλει.

 

Κατόπιν αξιολόγησης του ασθενή και συνεργασίας με την υπόλοιπη ιατρική ομάδα ο φυσικοθεραπευτής θα καθορίσει το πρωτόκολλο που θα ακολουθήσει και θα εφαρμόσει ειδικές τεχνικές παροχέτευσης εκκρίσεων, αναπνευστικές ασκήσεις (διαφραγματική αναπνοή, εξάσκηση αναπνευστικών μυών), εκπαίδευση βήχα, θέσεις και τεχνικές χαλάρωσης, ασκήσεις κινητικότητας του θώρακα και προγράμματα αερόβιας άσκησης.

Η φυσικοθεραπεία εφαρμόζεται σε τρεις τύπους ακράτειας:

  • Ακράτεια από προσπάθεια
  • Επιτακτική ακράτεια
  • Μικτού τύπου

 

Στην ακράτεια κατόπιν αξιολόγησης της ασθενούς και συνεργασίας με τον γυναικολόγο εφαρμόζεται πρόγραμμα επανεκπαίδευσης και ενδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους.
Η ασθενής αρχικά μαθαίνει να αναγνωρίζει που βρίσκονται αυτοί οι μύες και πως μπορεί να τους συσπάσει. Έπειτα εφαρμόζεται ένα προοδευτικό πρόγραμμα ενδυνάμωσης σε διάφορες θέσεις και με διαφορετικούς τρόπους ώστε να εξασκηθεί η δύναμη αλλά και η αντοχή των μυών αυτών. Αν η ασθενής δυσκολεύεται να κατανοήσει που βρίσκονται οι πυελικοί μύες ή αν υπάρχει μεγάλη αδυναμία, χρησιμοποιείται και η μέθοδος του biofeedback όπου μέσω μιας ηλεκτρονικής συσκευής και χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, η ασθενής βλέπει και καταλαβαίνει αν και πότε συσπάει τους μύες που πρέπει να εξασκήσει. Έτσι εφαρμόζεται ένα πρόγραμμα άσκησης που ο φυσικοθεραπευτής αλλά και η  ίδια η ασκούμενη βλέπουν τα αποτελέσματά στον υπολογιστή και αξιολογείται έτσι και η πρόοδος του προγράμματος.